Gisteren plaatste ik bij het stukje over de Ponte Sisto een uitsnede van de Nolli-plattegrond en vandaag iets meer over deze kaart en de maker.
Het beroemde Nolli-plan heet officieel “Pianta Granda di Roma” en werd dus zoals gezegd gemaakt door Giambattista (of Giovanni Battista) Nolli (1701-1756), een Italiaanse architect en landmeter. Nolli was geboren in Como, maar verhuisde naar Rome waar hij werk kreeg via de hooggeplaatste families Albani en Corsini.
Nolli begon met werken aan de plattegrond in 1736 en graveerde de kaart uiteindelijk in 1748. De plattegrond geeft Rome weer in de eerste helft van de achttiende eeuw en is gemaakt op verzoek van paus Benedict XIV die graag een overzicht van Rome wilde hebben om alle 14 “rioni” (districten) af te kunnen bakenen. Het oorspronkelijke werk van Nolli bestaat uit 12 kopergravures die bij elkaar een omvang hebben van 176 x 208 centimeter. Het is een ongelooflijk gedetailleerde plattegrond, werkelijk alles staat er op en het schijnt een behoorlijk accuraat beeld te geven van het Rome van toen.
Er waren al eerder plattegronden gemaakt van Rome, zoals die van Antonio Tempesta uit 1642:
Of die van Lieven Cruyl uit 1665:
Nolli deed echter iets heel vernieuwends: hij heroriënteerde de stadsplattegrond van oost naar noord. Voor de Nolli-map zie je steeds links in de beeld de Piazza del Popolo, goed herkenbaar aan de drie straten die er naar toe lopen: de Via di Ripetta, de Via del Corso en de Via del Babuino. Op de Nolli-plattegrond zie je de Piazza del Popolo in het noorden, waarmee hij dus in feite de topografie van de stad bepaalde aan de hand van het kompas. Voor ons nu heel normaal maar voor toen heel baanbrekend!
Daarnaast is de Nolli-plattegrond heel gedetailleerd en dus voor mij vaak handig om te gebruiken als ik wil kijken naar de straten of buurten waar Caspar gewoond heeft. Zo zie je maar weer, met oude parochieboeken en plattegronden kom je een heel eind 😉
Ik gebruik hiervoor vaak de interactieve plattegrond van Nolli via CIPRIO (Catalogo illustrato delle Piante di Roma). Voor degenen die het interessant vinden, onderstaand de link:
http://db.biblhertz.it/cipro/CIPROnolliframesetengopen.htm
Caspar van Wittel blog 
Miriam, ik ben echt enorm onder de indruk! Ik wist dat je je in dit onderwerp had vastgebeten, dus ik ging vandaag eens googelen en nu kom ik zomaar je hele blog tegen. Geweldig!
Ik verbaas me erover hoe oud Casper is geworden (zelfs al zou zijn geboortejaar niet 1953 zijn geweest, dan nog heeft hij respectabele leeftijd bereikt toch). En ook hoe snel erna zijn vrouw overleed. Zijn ze aan een virus of iets dergelijks overleden, dat ze zo kort na elkaar gingen?
Wat gaaf dat je toch zijn (hun) graf hebt getraceerd. Zo toevallig dat je er net was toen hij niet bedekt was. Leest echt wel als een boek als dit soort dingen zich voordoen 🙂
Wat een enorme klus om te klaren, al die boeken doornemen en die moeilijke handschriften ontcijferen. RESPECT!! Bijzonder hoor dat het je überhaupt opvalt als er inderdaad ergens iets over hem geschreven staat tussen al die andere namen en gegevens. Zoals je beschrijft hoe je die parochieboeken doorspit en uitpluist. Lijkt me zeer boeiend, maar ook slopend qua geduld en lastig qua puzzelwerk. Je moet toch ook wel iets van die tijd weten om educated guesses te kunnen maken denk ik.
De passie voor het onderwerp en je manier van werken komen echt door hoor! Heel leuk om te lezen.
Ik ben nu bij 15 juli (moet me even losrukken uit jouw avonturen, want moet zo de deur uit) maar ga morgen meteen weer verder.
Tot wanneer ben je nog bezig in Rome?
Voor mij ben je een echt Sherlock.
Veel succes en plezier nog met je onderzoek.
En geniet ook nog lekker van Rome zelf!!
Groetjes,
Ingeborg
LikeLike