Lange dagen in de Hertziana en nog steeds bezig met Cornelis Meijer maar inmiddels ook met Lione Pascoli.
Lionel Pascoli (1674-1744) schreef een van de vroegste biografieën van Caspar van Wittel en zijn levensbeschrijving van Caspar geldt nog steeds als de meest gedetailleerde en meest geïnformeerde. Pascoli beschreef meerdere kunstenaarslevens die werden gepubliceerd vanaf 1730: Vite de’ pittori, scultori, ed architetti moderni, volume I werd uitgegeven in 1730, volume II in 1736 en daar tussendoor in 1732 kwam Vite de’ pittori, scultori, ed architetti perugini uit. Hij was bezig met een volgend deel met levensbeschrijvingen over (toentertijd) contemporaine kunstenaars, waaronder dat van Caspar, maar dit werd nooit uitgegeven. Het originele manuscript hiervoor, dat door Pascoli zelf met de hand geschreven is, bevindt zich in de Biblioteca Comunale “Augusta” in Perugia. De biografie van Van Wittel telt in totaal 21 pagina’s en bestaat uit twee delen. Het eerste deel beslaat zestien (handgeschreven) pagina’s, de tweede vijf pagina’s. Pascoli beschrijft eigenlijk twee keer Caspars leven, de tweede versie is een soort samenvatting van de eerste plus wat extra details. Uiteindelijk werd het manuscript van Pascoli toch nog in gedrukte vorm uitgegeven in 1981 en de levensbeschrijving van Caspar hierin werd geredigeerd door Giuliano Briganti (die de gezaghebbende monografie over Caspar heeft geschreven).
Nu is het zo dat Pascoli de “levens” van de voor hem contemporaine kunstenaars grotendeels heeft geschreven tussen 1730 en 1736. Caspars levensbeschrijving is door Pascoli waarschijnlijk opgeschreven vlak voor het overlijden van de schilder. Hij vertelt namelijk ergens over een reis die Van Wittel maakt naar Urbino met Luigi die dan 18 jaar is en schrijft vervolgens dat Luigi op dat moment 34 jaar is. Luigi werd geboren op 12 mei 1700, wat zou betekenen dat Pascoli (in ieder geval) dit stuk schreef tussen mei 1734 en mei 1735. Pascoli was bevriend met Luigi dus we kunnen er wel van uitgaan dat hij wist hoe oud Luigi op enig gegeven moment was. En omdat Pascoli zowel een tijdgenoot was van Caspar als hem dus ook persoonlijk kende, mogen we toch wel zeggen dat de kans groot is dat veel details in Caspars levensbeschrijving zoals die door Pascoli werden beschreven waar zullen zijn.
Veel onderzoekswerk zit ‘m vaak in het uitzoeken van dit soort dingen. Want je kunt wel ergens lezen dat iets zo of zo gebeurd is, maar wat voor bron is dat dan, waar is deze bron op gebaseerd, kun je op die bron vertrouwen en waarom wel of niet, zijn er meer bronnen die hetzelfde zeggen, enzovoorts. Als ik dat van iemand er in ‘geramd’ heb gekregen tijdens de studie, dan wel van Arno Witte, mijn scriptiebegeleider. Leuk als je bedenkt dat hij in diezelfde Hertziana ook hard aan het werk is!
Caspar van Wittel blog 